Wednesday, April 11, 2018

ચા ના કપમાં ઘર (ભાગ - ર)


યૌવનનાં વીસીના વર્ષોમાં હું ભોમિયણ બની રહી,એક પ્રવાસ વર્ણનો લખતી લેખિકા પછી એક કલાકાર પણ બની રહી. મારા બાળપણમાં જેટલું ફરી હતી તેનાથી ઘણું વધારે હું ફરી...એક વાર મેં પશ્ચિમ કેનેડાના એક ગ્રામીણ ટાપુ પર એક યુર્ટ (મોંગોલિયા,સાઇબિરિયા,કેનેડા કે તુર્કી જેવા પ્રદેશોમાં ભટકતા વણઝારાઓ દ્વારા તૈયાર કરાતું ગોળાકર તંબુનું ઘરત્રણ મહિના માટે ભાડે રાખ્યું જ્યાં મને વર્તુળાકારે ઘૂમવું  તરત બેહદ ગમવા માંડ્યું. મારા કાપડના છાપરા પર પડતા વરસાદના ટીપાંનો રવ કે પછી જંગલમાં દૂરથી સંભળાતો ઘુવડના ટહુકા કે પછી યુર્ટોમાંથી આવતો ચૂલામાં લાકડા બળતી વખતે થતો તડ તડ અવાજ મને ખુબ ગમતાં.

રોજ સવારે અગ્નિ પેટાવ્યા બાદ હું મારા લખવાના ખાસ ટેબલ પર બેસતી અને લખતી કે ચિત્રો દોરતી જ્યાં સુધી બપોરે રેતી-કાંકરાની મારા ઝાંપાની પગદંડી પર મારા પાડોશીની દિકરી ૩ વર્ષની ઝાયાહ ની નાનકડી પગલીઓની અવાજ મારા કાને ન પડતો ત્યાં સુધી.
તે ધીમેથી યુર્ટમાં આવી જતી,મોટે ભાગે ડાબો બૂટ જમણાં અને જમણો બૂટ ડાબા એમ ખોટા પગે પહેરેલા તેના સુંદર જાંબલી વરસાદમાં પહેરવાના બૂટ ફગાવી દેતી અને મારી પાસે આવી કહેતી,"કેમ છો કેન્ડેસ,મને થોડી દૂધ વાળી ચાઇ પીવા આપશો?"મેં તેને સમજાવ્યું હતું કે ચાને ભારતમાં ચાઇ કહે છે.
ચાઈની ફ્લેવર વાળી અહિની સુપર માર્કેટમાંથી આણેલી ટી-બેગ્સ નો સ્વાદ ભારતના એ મસાલા મિશ્રીત સ્વાદિષ્ટ પીણાના સ્વાદ કરતાં ક્યાંયે જુદો હતો જેના હું પ્રેમમાં પડી હતી,છતાં તેમણે મને એ દેશ સાથે જોડી રાખી.
એક બપોરે જ્યારે કિટલીમાં ચા માટેનું પાણી ઉકળી રહે તેની અમે વાટ જોઇ રહ્યા હતા ત્યારે મેં નાનકડી ઝાયાહને ચા કઈ રીતે તૈયાર થાય છે તે સમજાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો."આપણે ટી બેગને પાણીમાં થોડી વાર સુધી રહેવા દેવી પડે છે જેથી ચા એ પાણીમાં વધુ ને વધુ ભળી જાય અને કડક બને."
બીજે દિવસે મેં તેને પૂછ્યું કે “શું તને યાદ છે આપણે ટી બેગને પાણીમાંથી કાઢી લેતા પહેલા રાહ શા માટે જોવાની હોય છે?” તેણે જવાબ આપ્યો,"જેથી તે વધુ ઘેરી બને!" અને ત્રણ વર્ષના બાળક પાસેથી અપેક્ષા રાખી શકાય એટલો એ શ્રેષ્ઠ જવાબ હતો. જ્યારે અમારી ચાઈ પૂરતી કડક કે 'ઘેરી' બની જતી ત્યારે અમે અમારા ચાના મગ્સ ટકરાવતા અને 'ચિયર્સ' ની જગાએ ઝાયાહ 'ક્લન્ક' એમ બોલતી.
દરેક વખતે અમારી એ ચાઈની બેઠક જ્યારે પૂરી થતી ત્યારે હું ઝાયાહનો મારી મુલાકાત લેવા બદલ આભાર માનતી."ઝાયાહ, તું આવી એ મને ખુબ ગમ્યું"
તેનો દરેક વેળાએ જવાબ એક જ રહેતો,"મિત્રોને મળવું હંમેશા સારું લાગે છે."
જ્યારે મારા ત્રણ મહિના યુર્ટમાં પૂરા થયાં મેં મારું ટેબલ સાફ કર્યું ,ચૂલામાંથી રાખ દૂર કરી અને ઝાયાહને હું મારી માથે તોળાઈ રહેલી વિદાય અંગે શું કહીશ એ વિશે મેં વિચાર કરવા માંડ્યો.
અને એક બપોરે મેં અમારા મગ્સમાં દૂધનું છેલ્લું ખોખું ખાલી કર્યું અને ખાલી થયેલું ખોખું કચરાપેટીમાં નાખી દીધું. અમે ચિયર્સ અને ક્લન્ક કર્યું અને અમારી સાથે લેવાઈ રહેલી છેલ્લી ચાઈનો પહેલી ઘૂંટડો ભરતાં મેં ઝાયાહને કહ્યું કે એ પછીના દિવસે હું ત્યાંથી જતી રહેવાની છું.
તે મૌન થઈ ગઈ. મને નવાઈ લાગી કે તેણે મને સાંભળી જ નથી કે પછી તે મારી વાત સામે આંખ આડા કાન કરી રહી છે. છેવટે તેણે મારી સામે જોયું અને મને કહ્યું,"કંઈ વાંધો નહિ,પણ હવે તું જ્યારે પાછી આવે ત્યારે તારે વધારે દૂધ ખરીદવું પડશે."
(ક્રમશ:)

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
ઉરુગ્વેના મોન્ટેવિડીઓ ખાતે વસતા સ્કેચ આર્ટિસ્ટ અને લેખિકા એવા કેન્ડસ રોઝ રાર્ડન ની મૂળ અંગ્રેજીમાં લખાયેલ કૃતિ તમે  "https://longreads.com/2017/07/03/home-is-a-cup-of-tea"  વેબ એડ્રેસ પર જઈ વાંચી શકશો.

('ઈન્ટરનેટ પરથી')

No comments:

Post a Comment