ઈંગ્લેંડ, ભારત, કેનેડાના એક ટાપુ પર યુર્ટ માં, ગ્વાટેમાલા, નોર્વે, ઉરુગ્વે. આપણે કેટલા બધા પ્રદેશો ની સફર ખેડી! મેં અને તમે! અને હવે અહીં આવે છે મારી આ વાર્તા નો અંત. પણ...
મેં વિચાર્યું હતું કે આ ગાથા નો અંત યેર્બા મેટ સાથે આણું, પણ ત્યાં મને મેં વાર્તા ની શરૂઆત માં જેનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો એ મારી માતા ની ચા ની પેટી યાદ આવી. હું ઉરુગ્વે માં મારા લખવાના ટેબલ પર બેઠી અને મને યાદ આવ્યું કે આઠેક મહિના અગાઉ મારી એ દેશમાં પ્રથમ રાત્રિ હતી અને જોઝ ની માતા એ મને તેમની ચા ની ભડક લીલા રંગ ની સંદૂક બતાવી હતી. અને હવે જ્યારે હું આ વાર્તા નો અંત લખી રહી હતી ત્યારે મને એ સંદૂક ફરી જોવાનું મન થયું.
તેમાં પ્રથમ પંક્તિમાં ધાર્યા પ્રમાણેની 'ગ્રીન ટી' અને 'અર્લ ગ્રે' ચાની બેગ્સ વ્યવસ્થિત ગોઠવેલી હતી. એ પછી 'ઇંગ્લિશ બ્રેકફાસ્ટ' અને 'મસાલા ચાઈ' નો આખો અલાયદો વિભાગ હતો. મારા મુખ પર સ્મિત આવી ગયું જાણે મારા જુના મિત્રો મને ના ભટકાઈ ગયા હોય એટલો આનંદ મને થતો હતો. આ એ બે ચા હતી જેના માટે મેં વિગતે અગાઉ મારી આ વાર્તા માં લખ્યું હતું. પણ પછી મારું ધ્યાન સંદૂક ની પાછલી હરોળ માં રહેલી ચા ની બે ફ્લેવર્સ પર ગયું અને હું આશ્ચર્ય ચકિત થઈ ગઈ. આ એક જ પટારા માં મેં અત્યાર સુધી છેલ્લાં નવ વર્ષોમાં વિશ્વ ના જુદા જુદા પ્રદેશોમાં જે જે ચા ની લિજ્જત માણી હતી તે સઘળી મોજૂદ હતી. એ બધી અલગ અલગ જગ્યાઓ એ થી લાવવામાં આવી હતી પણ અહીં એક જ સંદૂકમાં એક સાથે સ્થાન પામી હતી, ગોઠવાયેલી હતી - પોતપોતાના જુદા ખાના માં, પોતાની આગવી ઓળખ અને સુવાસ સાથે. હું ચાઈ ની મીઠાશ, જાસૂદની તીવ્ર વિશિષ્ટ સુવાસ, મન ને શાતા આપનારી કેમોમાઈલની શાંતતા અનુભવી શકતી હતી. અને આ સાથે એ દરેક જગ્યા ના ચિત્રો પણ મારા મનમાં ઉભા થતા હતા જ્યાં મેં એ ચા ની મજા માણી હતી. એ દરેક જગા જે મારા માટે તેટલાં સમય પુરતું ઘર હતી, જુદું ઘર પોતાની આગવી ઓળખ ધરાવતું, પોતાનું આગવું સૌંદર્ય ધરાવતું.
જ્યારે જ્યારે મારે એ દરેક ઘર છોડવું પડયું હતું ત્યારે ત્યારે દરેક વેળા એ મારું મન એક અનોખી ઉદાસીથી ભરાઈ જતું,મને ત્યાં થી જવાનું મન જ નહોતું થતું.
હવે જ્યારે એ બધી મારી મનપસંદ ચા મેં એક સાથે એક સંદૂક માં જોઈ ત્યારે મને સમજાયું કે ઘર એક એવી વસ્તુ કે જગા નથી જે આપણે બદલી શકતા હોઈએ છીએ, પણ એ એવી ચીજ છે જેમાં આપણે સતત કઇંક ઉમેરતા રહેતા હોઈએ છીએ. ઘર આપણી બધી જ યાત્રાઓ, મુસાફરીઓનો સરવાળો હોય છે,લોકો અને જગાઓનો સંગ્રહ, યાદો અને અનુભવોનો સમૂહ. દરેક નવું ઘર પાછલા ઘરના પાયા પર જ ચણાય છે.
બર્ફીલા પ્રદેશમાં બારીના નેવે લટકતાં પાણી નાં ટીપાં થીજી જતાં તૈયાર થતી પારદર્શક પાટ કે જાળી વાળી નકશી દાર દિવાલ કે મોતીઓમાં જોવા મળતું સૌંદર્ય ઘરમાં જોવા મળે છે.
પણ આ કાંઈ એકાએક બનતું નથી. જેમ જોઝે કહ્યું હતું તેના ઘર વિષે ના સમીકરણમાં કે જેમ ઝાયા અને હું અમારી ચા ગાઢી બને તેની રાહ જોતા યુર્ટ માં બેસી રહેતાં. કડક ચા બનતા જેમ વાર લાગે છે તેમ જ સાચા અર્થમાં ઘર બનતા પણ સમય લાગે છે.
- કેન્ડસ રોઝ રાર્ડન
(સમાપ્ત)
----------------------------------------------------
ઉરુગ્વેના મોન્ટેવિડીઓ ખાતે વસતા સ્કેચ આર્ટિસ્ટ અને લેખિકા એવા કેન્ડસ રોઝ રાર્ડનનું સર્જન નૅશનલ જ્યોગ્રાફીક ની ઇન્ટેલિજન્ટ ટ્રાવેલ સાઈટ, વર્લ્ડ હમ્, BBC ટ્રાવેલ અને લોનલી પ્લેનેટ ટ્રાવેલ એન્થોલૉજીસ વગેરે પર પ્રશંસા પામ્યું છે. તે મોમેન્ટ સ્કેચર્સ નામની સંસ્થાના પણ સ્થાપક છે જે કલા અને પ્રવાસનો બ્લોગ અને કલાકારોની એક વૈશ્વિક કમ્યુનિટી છે.
પોતાના વિશ્વભ્રમણ દરમ્યાન તેમણે માણેલી જુદી જુદી ચાના સ્વાદમાં પોતે આદરેલી ઘરની શોધનું રસપ્રદ વર્ણન ‘Home is a cup of Tea’ આ મૂળ અંગ્રેજીમાં લખાયેલ પદ્યાત્મક ગદ્યમાં કર્યું છે. તેનો રસાસ્વાદ કરાવતી શ્રેણી નું આજે ઇન્ટરનેટ કોર્નરમાં સમાપન થાય છે. મૂળ કૃતિ તમે "https://longreads.com/2017/07/03/home-is-a-cup-of-tea" આ વેબ એડ્રેસ પર જઈ વાંચી શકશો.